English
Iran Airshow, znany także jako Gulf Airshow, to lotnicza wystawa i pokazy lotnicze, które odbywają się co dwa lata na wyspie Kish w Iranie i są najważniejszym wydarzeniem w dziedzinie lotnictwa cywilnego w tym kraju.
Airshow pierwszy raz zorganizowany został w 2002 roku, kiedy brało udział 11 zagranicznych przedstawicieli z Francji, Rosji, Wielkiej Brytanii, Ukrainy, Niemiec, Czech, Szwajcarii, Słowacji, Holandii, Włoch i Pakistanu. Druga edycja odbyła się w 2005 r., podczas której setka irańskich i zagranicznych firm zrobiła pokaz lotniczy pięć razy większy niż w 2002 r. Dzięki temu niezwykłemu sukcesowi, a także dzięki uchyleniu amerykańskich sankcji postanowiono zorganizować kolejną edycję w następnym roku. Od 2006 r. wystawa to odbywa się co dwa lata.
W tym roku odbywała się ona pod międzynarodową presją i jednostronnymi sankcjami, ale miała na celu wzmocnienie interakcji między organizacjami zaangażowanymi w lotnictwo irańskie i pokazanie potencjału krajowego kraju w tym sektorze. Dzięki tym działaniom wiele firm krajowych (105), a także niektóre zagraniczne firmy (10), wzięły udział w 9. edycji Iran Kish Airshow. Ich branże to aeronautyka, lotnictwo, transport lotniczy i inne powiązane sektory, a wraz z naukowcami pokazali szeroką gamę produktów, systemów i usług dla sektorów lotnictwa cywilnego i wojskowego. Iran aktywnie zajmuje się nie tylko dostarczaniem samolotów i śmigłowców, ale także importem technologii do budowy statków powietrznych. Warto wspomnieć, że praktycznie wszystkie firmy z branży lotniczej należą do państwa i są związane z Ministrem Obrony Narodowej.
W tym roku (2018) impreza odbyła się w dniach 26-29 listopada br. w Międzynarodowym Centrum Wystawowym Kish, przylegającym do terminalu cywilnego lotniska, a jak zwykle zorganizowało ją Pars Kish Aero Exhibitions Co., wspierane przez Kish Free Zone Organization. Na oficjalnej ceremonii otwarcia wystawy pojawiło się wiele autorytetów, jak Minister Obrony i Sił Zbrojnych, dowódca Sił Powietrznych, szef Urzędu Lotnictwa Cywilnego, rozmaici prezesi linii lotniczych w Iranie, szef Organizacji Dziedzictwo czy sekretarz Najwyższej Rady ds. Wolnych Terytoriów i wielu innych urzędników w sektorze transportu lotniczego.
Centrum wystawowe oferowało jedną zadaszoną powierzchnię wystawienniczą o powierzchni 21 000 metrów kwadratowych i było dostępne od godziny 09:30 do 14:00 po południu, ponieważ poźniej wszyscy uczestnicy i wystawcy przenosili się do pobliskiej powierzchni wystawowej na zewnątrz, aby wziąć udział i uczestniczyć w pokazach lotniczych które odbyły się od 14:30 do 16:30, zorganizowane przez Islamskie Siły Powietrzne Iranu (IRIAF). Na to spotkanie zorganizowano obszar statycznej ekspozycji samolotów o powierzchni 100 000 metrów kwadratowych, na którym znajdowało się sporo samolotów i śmigłowców obowiązujących w lotnictwie, armii i marynarce wojennej Islamskiej Republiki Iranu.
Kish Airshow, mimo że znajduje się na wyspie o powierzchni ponad 90 km kwadratowych, której populacja szacowana jest na 26 000 osób, wciąż przywołuje znaczną liczbę fanów i zwykłych ludzi, którzy nawet z ciekawości chcą uczestniczyć w tym wydarzeniu. Nawet zagraniczne uczestnictwo w tych ostatnich edycjach znacząco wzrasta, ponieważ wydaje się, że jest to jedyna okazja, aby zobaczyć samoloty wojskowe Irańskich Sił Powietrznych, których nie można zobaczyć nigdzie indziej. Otwarcie Centrum Wystawowego odbyło się o czasie, mimo że nie wszystkie stoiska były jeszcze gotowe, ponieważ silne i gwałtowne perturbacje z poprzedniego dnia z pewnością utrudniły przygotowania, jednak po kilku godzinach wszystko było w porządku i bez przeszkód trwało przez 4 dni.
Również dla pokazów statycznych pojawiły się pewne opóźnienia ze względu na warunki pogodowe, a niektóre samoloty i śmigłowce odkładały swoje przybycie aż do końca pierwszego dnia wystawy, aby nie zakłócać płynnego funkcjonowania dynamicznych pokazów lotniczych. Na terenie ekspozycji statycznej i obszarze roboczym pierwszego ranka prezentowane były tylko dwa samoloty Pilatus PC-7 B Turbo Trainer, cztery Embraer EMB-312 Tucano, a także lekki samolot bojowy Harbin Y -12- II, bliźniaczy turbośmigłowiec produkcji chińskiej, Lockheed C-130 Hercules, trzy HESA Saeqeh „Lightning”, myśliwce jedno lub dwumiejscowe Northrop F-5 Tiger i długo oczekiwane przez ludzi, którzy przybyli z zagranicy Grumman F-14 AM Tomcat, które nadal są w służbie IRIAF.
W godzinach porannych mogliśmy uczestniczyć w przybyciu zespołu akrobacyjnego z Łotwy – Baltic Bees Jet Team, który wraz z swoimi Aero L-39 C Albatros wylądowali, aby wziąć udział po raz drugi z rzędu w Kish Airshow. Późnym popołudniem, prawie o zachodzie słońca, zakończyły się ewolucje samolotów już obecnych na lotnisku i tych pochodzących z baz na kontynencie, wylądowało więcej samolotów na wystawę statyczną. Najpierw pojawiły się Mil Mi-171 należącego do Aerospace Force w Armii Strażników Rewolucji Islamskiej (AFAGIR), a następnie ASH-3D z Islamskiej Republiki Iranu Navy (IRINA). Ostatni w tym dniu przybył IL-76 rosyjskiego zespołu akrobacyjnego Strizhi („Jerzyki”) wraz z pokazowymi samolotami Mikojan-Gurewicz MiG-29 i MiG-29 UB.
We wtorek rano przyszedł czas na prezentację kolejnego wyjątkowego samolotu, Harbin Y-12, a także Antonova AN-74 na wystawie statycznej. Bramy bazy zostały otwarte dla publiczności o godzinie 14, a ludzie mogli dostać się do bazy, by podziwiać wystawę statyczną i pokazy dynamiczne. Program obejmował otwarcie wraz z przez spadochroniarzy, pokaz Harbin Y-12-II, a następnie, pokazy dwóch Sukhoi Su-22 M-4, z różnorodnym kamuflażem w dwóch odcieniach zieleni i brązu. Te dwa samoloty są częścią dużej liczby samolotów, które Iran otrzymał w 1991 r. po wybuchu wojny USA-Irak, kiedy to irackim pilotom wydano rozkaz opuszczenia i ucieczki w sąsiednim kraju w celu ratowania środków.
Wracając do pokazów lotniczych, po Sukhoi, trzy Embrear EMB-312 Tucano wystartowały, aby wykonać różne przeloty i skrzyżmijankiowania bardzo blisko siebie, a następnie pojedynczy pokaz Pilatus PC-7 B Turbo Trainer, pokazujący jego talent i zwinność. Po wylądowaniu Pilatusa, dwa HESA Saeqeh z IRIAF wystartowali z lotniska w Kish i ustawili się w parach w bardzo bliskiej formacji w perfekcyjnym stylu „Delta Couteau”.
Istotną osobliwością Saeqeh jest to, że tylko Iran posiada tę wersję, ponieważ właśnie ten naród dokonał zmian w bazie, dlatego tylko w Iranie można podziwiać 30 samolotów wciąż sprawnych na świecie, przynajmniej według dostępnych danych. Następnie nastąpił przelot innych samolotów IRIAF, z pewnymi modyfikacjami podczas poszczególnych dni. W poniedziałek formacja składała się z trzech McDonnell Douglas F-4 D / E Phantom II i dwóch Grumman F-14 AM Tomcat, które zrobiły pierwszy przelot razem, a drugi osoba, przed trzema F-4, a następnie dwoma F -14. Do tych samolotów we wtorek dodano tankowiec Boeing 707, a w środę został on zastąpiony przez większy tankowiec – Boeing 747. Po tych przelotach Lockheed C-130 Hercules wykonał start ze zrzutem trzech drewnianych palet symulujących zaopatrzenie sił lądowych bez lądowania. Wreszcie publiczność rozkoszowała się ewolucją zespołów akrobacyjnych, najpierw Bałtyckich, a potem Rosyjskich Swift, z zachodzącym słońcem schodzącym na horyzoncie. Oprócz silnych komplikacji w niedzielę, zakończonych w poniedziałek rano, pogoda przyczyniła się do sukcesu wystawy i dała piękne dni na pierwsze dwie, a z kilkoma chmurami w następnych.
Teraz nadszedł czas, aby podsumować z nadzieją, że wszyscy są szczęśliwi i zadowoleni z wykonanej pracy, podczas gdy następna edycja odbędzie się w 2020 r.
Tekst i zdjęcia: Mirco Bonato, Stefano Polato
