EnglishUkraina po raz pierwszy zorganizowała wielonarodowe ćwiczenie pod nazwą „Clear Sky 2018”. 6 października 2018 r. F-15C z USAF należące do 194. Eskadry Bojowej 144th Fighter Wing, California ANG wylądowały po raz pierwszy na ziemi ukraińskiej w bazie lotniczej Starokostiantyniv. Pierwszy samolot dowodzony był przez ppłk. Christophera Ridlona, Dowódcę 194. Eskadry Myśliwskiej, dwa dni przed rozpoczęciem ćwiczeń.
Clear Sky 2018 było wielonarodowym ćwiczeniem, w którym uczesyniczyło około 950 żołnierzy z dziewięciu krajów, w tym z Belgii, Danii, Estonii, Holandii, Polski, Rumunii, Ukrainy, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Ćwiczenie miało na celu podniesienie umiejętności zawodowych załóg w środowisku koalicyjnym, zwiększenie poziomu kompatybilności z Siłami Powietrznymi USA i innych krajów NATO, zapewnienie skutecznego wspólnego dowodzenia i kontroli oraz opracowanie operacji poszukiwawczo-ratowniczych, ewakuacji lotniczej i cyberbezpieczeństwa.
W tym roku obchodzono 25. rocznicę współpracy między Gwardią Narodową Kalifornii a Ukrainą w ramach programu partnerstwa państwowego amerykańskiego dowództwa. W tym ćwiczeniu udział wzięły kalifornijskie oddziały ANG, F-15C oraz Super-Hercules C-130J . Inne amerykańskie samoloty uczestniczące w ćwiczeniu to F-15D z 48th Fighter Wing (Lakenheath), KC-135 z Illinois ANG i 100th Air Refueling Wing (Mildenhall) oraz MQ-9 z Mirosławca (Polska). W planowaniu udział wzięli także: ANG Pennsylvania, instruktorzy Joint Terminal Attack Controller oraz kilka dodatkowych jednostek z Kalifornii, Maryland, Ohio, Nowego Jorku, Alaski, Waszyngtonu i baz w Europie. Plan Ukraińskich Sił Powietrznych przewidywał przydzielenie 5 jednostek lotnictwa taktycznego, w tym samolotów Su-24, Su-27, MiG-29 i około 350 osób.
Należy stwierdzić, że w rzeczywistości Ukraina nie jest członkiem NATO, chociaż stosunki z sojuszem rozpoczęły się w 1994 r. W 2014 r., po inwazji rosyjskiej i aneksji Krymu, Ukraina zaangażowała się w konflikt o niskiej intensywności z rosyjskimi siłami zastępczymi na wschodzie kraju, w związku z czym rośnie ich współpraca z NATO.
Niemniej jednak Clear Sky to jedno z największych ćwiczeń wojskowych na Ukrainie, a rozpoczęło się w poniedziałek, 8 października 2018 r. w bazach Starokostiantyniv i Vinnytsia AB, a zakończyło się 19 października. Główne cele to scenariusze powietrze-ziemia z wykorzystaniem Air Superority i CAS (Close Air Support), a także operacje w zakresie mobilności lotniczej, ewakuacji lotniczej, cyberobrony i odzyskiwania personelu. Oprócz tego ćwiczenia promowały stabilność i bezpieczeństwo w regionie, jednocześnie wzmacniając możliwości partnerów, interoperacyjność i budowanie zaufania.
Polskie Siły Powietrzne wysłały cztery nowoczesne myśliwce F-16 do udziału w tym wspólnym lotniczym ćwiczeniu na dużą skalę. Według informacji przekazanych przez majora Dariusza Kurowskiego z Dowództwa Generalnego Sił Zbrojnych RP podczas ćwiczeń polskie samoloty odrzutowe operowały z bazowych lotnisk i nie nosiły broni bojowej. Myśliwce F-16 z 2. Skrzydła Taktycznego pełniły rolę przeciwników i symulowały wrogi samolot. Ponadto, polskie myśliwce brały udział we wspólnych misjach z amerykańskimi F-15C i wykonywały misje tankowania w locie za pomocą KC-135 Stratotanker. Głównym celem operacji było przygotowanie uczestników do zaplanowania tras rozpoznawczych i szybkiego rozmieszczenia zasobów lotniczych. Był to pierwszy raz, kiedy Polskie F-16 brały udział w ćwiczeniach nad Ukrainą.
126 ARW, część Gwardii Narodowej Illinois Air, uczestniczyło w wielonarodowym szkoleniu, w ramach którego prowadzona była misja tankowania KC-135 Stratotanker podczas lotu z polskimi i rumuńskimi F-16 oraz F-15C z USAF. Dwa KC-135 z 126. Skrzydła Powietrznego Uzupełniania realizowały misje tankowania w locie z myśliwcami z krajów partnerskich i Siłami Lotniczymi USA na niebie nad Rumunią i Ukrainą. Oprócz tankowania samolotów wojskowych, jednostka zapewnia wyszkolonych, zdolnych mężczyzn i kobiety, do międzynarodowego szkolenia innych jednostek.
Samoloty taktyczne C-130J-30 Super Hercules, przydzielone do 146th Airlift Wing ANG wzięły także udział we wspólnym ćwiczeniu na dużą skalę. Podczas Dnia dla Mediów C-130J-30 Super Hercules przyleciał do bazy lotniczej Starokostiantyniv z bazy lotniczej Vinnytsia Air na Ukrainie, aby odebrać żołnierzy i ładunki oraz zaprezentować możliwości szybkiego przerzutu wybranych sił.
Żołnierze US ANG z 146. Skrzydła Airlift przeprowadzili integrację aeromedycznego szkolenia ewakuacyjnego z ukraińskimi specjalistami. Pararescuemen ze straży narodowej California Air poinstruował ukraiński wojsko o wykonaniu odpowiednich procedur wspinania się po drabinie linowej przymocowanej do wieży wspinaczkowej. Trening symulowany był zabezpieczony na zawisający śmigłowiec w ramach Clear Sky 2018.
Po raz pierwszy zdalnie sterowany samolot MQ-9 Reaper zademonstrował swoje umiejętności latania. Reaper zaprojektowany jest głównie do zbierania informacji wywiadowczych, inwigilacji i rozpoznania, ale może również wykonywać bliską pomoc lotniczą, walczyć z poszukiwaniem i ratowaniem, precyzyjnym uderzeniem i innymi krytycznymi funkcjami, czyniąc go niezbędnym narzędziem.
To było pierwszy raz, gdy USA pokazały w locie swój bezzałogowy samolot MQ-9 nad ukraińskim niebem. MQ-9 został zaprezentowany w locie w towarzystwie pary myśliwców F-16 Polskich Sił Powietrznych z bazy wojskowej Mirosławca w Polsce.
Intensywny program działań uwzględniał wszystkie jednostki szkolące się codziennie w wielu różnych misjach. Podczas Media Day przed zebranymi gośćmi Sukhoi Su-27UB Ukraińskich Sił Powietrznych wykonał szaloną przelot na małej wysokości. Nie jest to nic nowego, gdyż piloci ukraińskich maszyn regularnie latają na niskich wysokościach i otrzymują najwyższe oceny od międzynarodowych imprez lotniczych.
Oczywiście, nieprzewidziane sytuacje zawsze mogą się zdarzyć…
F-15D musiał awaryjnie lądować w bazie lotniczej Starokostiantyniv z wykorzystaniem awaryjnej liny lotniczej. Po wylądowaniu samolot myśliwski został odholowany na parking naziemny przez członków zespołu inżynieryjnego i dokładnie sprawdzony.
W następnym dniu miała miejsce także katastrofa ukraińskiego myśliwca Su-27UB w pobliżu wioski Ulaniv, położonej około 185 mil na południowy zachód od stolicy Ukrainy, Kijowa.
„To smutny dzień dla Stanów Zjednoczonych i Ukrainy” – powiedział gen. Clay Garrison, dowódca ANG w Kalifornii i dyrektor ćwiczenia Clear Sky. „Przekazujemy najgłębsze kondolencje dotyczą rodziny, przyjaciół i kolegów lotników amerykańskiego lotnika i ukraińskiego lotnika, którzy nie przeżyli tego wypadku.”
Tekst i zdjęcia: Alberto Mocchetti & Gianluca Storti
